ابزارها وسیله های کاربردی هستند که از آنها در طی فرایند تولید، تعمیر و برای رسیدن به یک هدف خاص استفاده می شود. در حقیقت می توان گفت برای انجام هر فعالیتی یک یا چند ابزار مخصوص به آن نیاز است. در صنعت ساخت و ساز و ساختمان سازی نیز یکی از اساسی ترین اقلام مورد نیاز، ابزارآلات مرتبط با این حرفه است. آشنایی با انواع ابزار ساختمانی و بکارگیری آن با توجه به کاربردهای آنها در هر پروژه ساختمانی ضروری و حائز اهمیت است.
هر یک از ابزارهای ساختمانی بر اساس عملکردی که دارند، در انجام یک کار خاص کاربردهای مختلفی هم دارند. ابزارآلات در مراحل مختلف ساخت، به کارگران و استادکاران جهت تکمیل پروژه به نحو احسن کمک می کند. برای ساخت هر ساختمانی، مسکونی، اداری و … در کلیه کارها اعم از گچ کاری، تخریب، سنگ تراشی، حفر، برش و غیره از ابزارهای بسیاری استفاده می شود.
به کلیه وسایل برقی و دستی که در ساخت، تعمیر و تخریب ساختمان و هر چیزی که در ساختمان باشد مورد استفاده قرار می گیرد، ابزار و یراق آلات گفته می شود.
یراق از ذوب فلزات، شکل دادن و آبکاری ساخته می شود. در ساخت یراق آلات در نظر گرفتن اصول، احتمال زنگ زدگی و فرسودگی از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که کیفیت یراق آلات بر کیفیت نهایی و عمر محصولات ساخته شده با آنها تاثیر می گذارد. به عنوان مثال: یراق آلاتی که در ساخت انواع کابینت و در استفاده می شود، می بایست در کنار زیبایی به بهبود کارایی، ایمنی و عمر آن نیز بیافزاید.
عمده کاربرد یراق آلات در صنعت ساختمان سازی در تولید در و کابینت می باشد. از جمله این یراق آلات عبارتند از: لولا، ریل، دستگیره، قفل، زبانه، جک و ….. هستند.
همانگونه که استفاده از وسایل ایمنی باعث حفاظت و بالا رفتن امنیت کار می شود، ابزارآلات تخصصی و مناسب نیز موجب اجرای بهتر و پیشرفت هرچه سریع تر کار می گردد.
آشنایی با انواع ابزار ساختمانی ، کاربرد و نحوه کارکرد آنها موجب راحتی و انجام اصولی کار خواهد شد. همچنین برای موفقیت در مدیریت پروژه، شناخت ابزارآلات امری ضروری محسوب می شود. زیرا برای استخدام نیرو و تقسیم کار هم می توان به مهارت و توان هر شخص در انجام کارهای مختلف پی برد.
در واقع بدون ابزار دستی یا برقی انجام کار برای استادکاران دشوار و حتی بعضاً نا ممکن خواهد بود. بنابر این همواره ابزارآلات ساختمانی نقش مهمی در این صنعت دارند.
همانطور که گفتیم ابزارهای ساختمانی در هنگام انجام کار، سرعت و ایمنی کار را بالا می برند. این ابزارها در دو گروه دستی و برقی قرار می گیرند. اغلب ابزارآلاتی که در گذشته فقط به شکل دستی استفاده می شدند و در بازار موجود بودند، امروزه با پیشرفت فناوری با برق کار می کنند. به همین علت کار کارگران و استادکاران در ساخت بسیار آسان تر و دقیق تر شده است.
کلیه وسایلی که در حوزه ساختمانی می توانند کاربرد داشته باشند، مهم هستند و در دسته بندی ابزارهای دستی و برقی قرار می گیرند. به علت گستردگی و اهمیت این ابزارها در ادامه سعی کرده ایم به معرفی برخی از پرکاربرد ترین آنها بپردازیم.
همه ابزارهایی که به شکل ساده در ساخت ساختمان و حتی انجام کارهای روزمره ساختمانی از آنها استفاده می شود در این گروه قرار دارند. از جمله آنها شامل انواع پیچ گوشتی و آچار، انواع میخ، پیچ و مهره، ابزارهای اندازه گیری، انبردست، آرماتور بند، اره و …… هستند که در زیر به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:
شاقول: از این ابزار در تراز کردن سطوح استفاده می شود و یکی از ابزارهای غیر قابل چشم پوشی در ساخت و ساز محسوب می شود. همچنین در دو نوع لیزری با دقت بالا و گلوله شاقول در بازار موجود است.
رامر: برای سطح بندی سطوح پایینی زمین که ممکن است بعد از حفاری ناهموار باشد از این ابزار استفاده می شود.
بالستر: جهت برش دادن دقیق آجر از بالستر استفاده می شود. لبه این وسیله که برای بریدن از آن استفاده می شود از عرض آجر پهن تر است.
تنوع بالای ابزارهای برقی و اضافه شدن به تعداد آنها باعث سهولت در کارها و صرفه جویی در نیروی انسانی شده است. از طرفی به علت وجود احتمال آسیب دیدگی در استفاده از این ابزارها لازم است نهایت دقت را در نظر داشت. برخی از ابزارهای برقی عبارتند از : دریل، فرز، اره برقی، دستگاه جوش، شیارزن و ….. که در این بخش آنها را معرفی می کنیم.
دریل: جهت سوراخ کردن بتن، چوب و فلز از دریل استفاده می شود. این ابزار از لحاظ کاربرد دارای انواع مختلفی از جمله دریل همزن، نمونه گیر، چکشی و بتن کن می باشد. همچنین در دو نوع برقی و شارژی قابل استفاده هستند.
دستگاه فرز: از این ابزار برقی برای سنگ تراشی استفاده می شود. دستگاه فرز کار برش سنگ را بسیار آسان می کند.
اره دیسکی: ابزاری ایمن تر از اره دستی می باشد که برای برش قاب، تخته چوبی و …. استفاده می شود. اره گرد یا دیسکی برشی دقیق و در کوتاه ترین زمان ایجاد می کند.
ویبراتور: جهت پر کردن شکاف های هوا و فشرده سازی بتن از این ابزار استفاده می شود.